Osobisty egzemplarz Apostoła Prus

Johann Gramman, albo Jan Poliander bo tak brzmiał jego pseudonim literacki – urodził się w Neustadt an der Aisch w środkowej Frankonii w 1487 roku. Był rektorem w założonej przez Augustianów Szkole św. Tomasza w Lipsku. Z Marcinem Lutrem zetknął się po raz pierwszy podczas słynnej debaty Lipskiej w 1519 roku. Brał w niej udział jako sekretarz Jana Eycka, legata papieskiego, który występował jako przeciwnik Marcina Lutra.

Numer konta bankowego:

81 1140 2004 0000 3102 7763 5360

NIP: 5252687051

REGON: 366001390

KRS: 0000654355

Kontakt

ul. Domaniewska 37

02-672 Warszawa

Dołącz do nas

W trakcie dysputy, uległ argumentacji Marcina i przeszedł na jego stronę. W 1526 roku, polecony przez Lutra, został pastorem w Kościele Staromiejskim w Królewcu – stolicy nowo powstałego państwa luterańskiego – Prus Książęcych.
Znany jako wybitny humanista i autor poezji religijnej, zarówno w języku niemieckim jak i łacińskim. Brał czynny udział w zakładaniu Uniwersytetu w Królewcu przez księcia Albrechta Hohenzollerna, na którym wykładał, a także wspomógł nowo powstającą bibliotekę licznymi (1000 tomów) przekazanymi przez siebie księgami. Razem z Paulem Speratusem (uczniem Lutra) i Johannem Briesmannem (teologiem ewangelickim) prowadził działalność reformatorską w Prusach.
Sam Marcin Luter nazywał go „Apostołem Prus”. Zmarł w 1541 roku, w Królewcu.

Osobisty egzemplarz Apostoła Prus
Druk swojej Biblii Wrześniowej Marcin Luter powierzył przyjacielowi Lucasowi Cranachowi starszemu. Cranach był nie tylko nadwornym malarzem Fryderyka Mądrego – elektora saskiego i protektora Lutra – ale także posiadał własne wydawnictwo ze złotnikiem Christianem Döringiem.
Druku podjął się lipski typograf Melchior Lotter starszy (1470-1549), który po 1517 r. wydrukował wiele pism Lutra, a następnie na jego prośbę w 1519 r. założył w Wittenberdze w domu Lucasa Cranacha filię swojej lipskiej oficyny (mieściła się tam zarówno drukarnia, jak i wydawnictwo).
Księga, która była osobistą Biblią Johanna Grammana, trafiła do księgozbioru Albrechta Hohenzollerna w Królewcu, aby następnie zostać wraz z resztą słynnej biblioteki pruskiego księcia własnością Uniwersytetu w Toruniu. Jest to najcenniejsza z trzech znajdujących się w Polsce egzemplarzy Biblii Wrześniowej, głównie dzięki licznym, odręcznym glossom słynnego reformatora i humanisty.