W Księgę Umarłych Aniego wchodzimy jak do starożytnego grobowca, otoczeni zewsząd hymnami do boga słońca Re oraz elokwentnymi inwokacjami do Ozyrysa. Niejako po przedarciu się przez te hymny zmarły dociera do nadrzędnej metafory papirusu i jednocześnie krytycznego momentu w jego drodze z jednego świata do drugiego, mianowicie do ważenia serca. Scena ta przedstawia symbolicznie sąd nad moralnością zmarłego polegający na umieszczeniu jego serca na jednej szali wagi oraz pióra Maat, bogini prawdy, sprawiedliwości i porządku, na drugiej szali.
Jakże sugestywna jest ta egipska metafora! Moralność każdego człowieka, kobiety i mężczyzny, bogacza i biedaka, poddawano ocenie poprzez zważenie jego serca będącego jej ośrodkiem. Wejście do raju możliwe było jedynie w przypadku, gdy grzechy zmarłego były lekkie jak pióro. Kryterium oceny było obiektywne, sprawiedliwe i obojętne niczym waga na targu.
W okresie Nowego Królestwa sceny ważenia serca umieszczano na początku papirusu. Chodziło o to, że czyste sumienie było warunkiem koniecznym do pomyślnego przejścia tego etapu podróży w zaświaty.
Co ciekawe, w wielu fragmentach Księgi Umarłych można niemal usłyszeć głos poetów współczesnego symbolizmu. Zarówno metafora wagi z sądu ostatecznego, jak i pozostała symbolika tekstów egipskich nawiązuje do życia codziennego Egipcjan oraz otaczającej ich przyrody. Na przykład, umiejscowienie zaświatów pośród Pól Trzcinowych (egipska wersja Wysp Błogosławionych) wyłoniło się z wizji przepełnionego spokojem widoku nieskończenie rozległych, mieniących się na złoto pól trzcinowych czy szerokich połaci Delty Nilu oraz zarośli porastających jego brzegi.
Egipcjanie żyli nadzieją, że w zaświatach zastaną takie same bagna jak te, pośród których polowali, oraz takie same pola, jakie uprawiali w życiu doczesnym.
Egipcjanie żyli w świecie aluzji
To stwierdzenie autorstwa Helmuta Brunnera, historyka i jednego z największych znawców religii egipskiej, jest niezwykle trafnym spostrzeżeniem dotyczącym języka i symboliki egipskich tekstów religijnych.
Numer konta bankowego:
81 1140 2004 0000 3102 7763 5360
NIP: 5252687051
REGON: 366001390
KRS: 0000654355
Kontakt
ul. Domaniewska 37
02-672 Warszawa
Dołącz do nas